13/01/2016

We hebben het al vaak mogen horen van onze Nederlandse klanten. De kilometerheffing voor vrachtwagens, die vanaf april ingaat op onze belangrijkste snel- en regionale wegen, kan op weinig bijval rekenen bij onze noorderburen. Zeeuws-Vlaamse transporteurs hebben het over oneerlijke concurrentie omdat Belgische sectorgenoten een compensatie krijgen en niets hoeven door te rekenen aan hun klanten. Comeos rekende dan weer uit dat wij, de consument, meer gaan mogen betalen voor ons eten. En volgens een rapport uit 2012 zou het nieuwe tolsysteem sluipverkeer stimuleren.  

Een vreemde dag om te starten, maar een aprilgrap is het allerminst. Vanaf 1 april moet elke vrachtwagen van meer dan 3,5 ton 11,3 cent per kilometer betalen om op ons hoofdwegennet te rijden. Het gaat om snelwegen en enkele grote gewest- en gemeentewegen. De heffing zal gelden op alle wegen waar nu het eurovignet geldt, al zijn er ook uitzonderingen.

Bij onze noorderburen hebben ze uitgerekend dat Nederlandse chauffeurs jaarlijks een tolbedrag van 50 miljoen euro gaan mogen betalen. Dat is berekend op basis van het aantal kilometers dat hun vrachtwagens vorig jaar op Belgisch grondgebied hebben afgelegd. Vlaams minister van Mobiliteit Ben Weyts (N-VA) maakt zich sterk dat de kilometerheffing zo’n 310 miljoen euro zal opleveren. Met dat geld wil hij vooral ons wegdek verbeteren.

HghwayMinder verkeersdrukte?

Ook benadrukt de minister dat dit in het belang is van de verkeersveiligheid en het zou minder files met zich moeten meebrengen. Maar daar lachen ze in Nederland om. “De kilometerheffing zal geen zier veranderen aan het verkeersinfarct bij jullie”, meent een klant. “Om tot een echte gedragsverandering te komen, moeten alle weggebruikers worden belast. Bovendien moet je met variabele heffingen werken, zodat je het verkeer letterlijk uit de spits weg kunt sturen.”

Een onderzoek in opdracht van het departement Mobiliteit en Openbare Werken, lijkt onze klant alvast gelijk te geven wat de verkeersdrukte betreft. “Het nieuwe tolsysteem dreigt tot meer sluipverkeer te leiden”, is de conclusie van een rapport uit 2012 dat pas eind vorig jaar werd vrijgegeven. In dat rapport wordt aangeraden om ook op bepaalde gewestwegen tol te heffen om sluipverkeer te vermijden. Minister Weyts beloofde de mogelijke sluipwegen in zijn definitieve plannen op te nemen, maar dat blijkt uiteindelijk niet het geval. Een zestigtal gewestwegen die een toevloed riskeren, werden alsnog geschrapt.

Eten duurder

En dan is er Comeos, die de Belgische handel en diensten vertegenwoordigt. Zij zeggen niet enkel dat de heffing geen enkele positieve impact zal hebben op de mobiliteit. Erger nog. De belasting zal door ons, de consument, moeten betaald worden. “Iedereen schuift de factuur immers door”, menen ze daar. Comeos rekende uit dat we 0,5 procent meer gaan mogen betalen voor onze voeding.

Want, redeneert Comeos, alles slaat op: het transport van veevoer naar de boer, het vervoeren naar de slachthuizen en de industrie en de afgewerkte producten die in de depots van de winkels terechtkomen. Als je dan nog weet dat er dagelijks zowat 2.500 vrachtwagens nodig zijn om de supermarkten te bevoorraden, kom je aan een hallucinant kostenplaatje. Het sneeuwbaleffect van al die extra transportkosten zal door ons betaald worden.

Oneerlijke concurrentie

Tot slot zijn er nog de ongeruste Zeeuws-Vlaamse transporteurs. “De Belgische transportsector wordt via diverse belastingen ontzien”, klinkt het daar. “Voor Belgische vrachtwagens wordt de wegenbelasting verlaagd tot het Europees minimum en voor de kleine vrachtauto’s zelfs afgeschaft. Zij moeten dus niks doorrekenen aan hun klanten, kunnen scherpere prijzen voorleggen en zullen daardoor ook met meer opdrachten gaan lopen.”

Dat hier het laatste nog niet is over gezegd, is duidelijk. Vooral door het achterhouden van het rapport uit 2012, legt minister Weyts zichzelf extra druk op om in de nabije toekomst met enkele positieve resultaten over de brug te komen.

Jan de Jong

Deze column verscheen ook op Logistiek.nl